Навукоўцы па выніках новага даследавання высветлілі, што грыбы «пацеюць»

Новае даследаванне паказвае, што, магчыма, усе грыбы валодаюць здольнасцю астуджацца, "вылучаючы" ваду.

Пакуль не зразумела, чаму грыбы могуць хацець заставацца прахалоднымі. Аднак гэтае адкрыццё пралівае святло на патэнцыйна фундаментальны аспект біялогіі грыбоў і можа нават мець значэнне для здароўя чалавека, паведамляе праект Live Science.

«Для мяне гэта вельмі цікавая <...> невытлумачальная з'ява», — сказаў доктар Артура Касадэвал, мікрабіёлаг з Універсітэта Джона Хопкінса і адзін з аўтараў даследавання новага артыкула, апублікаванага ў мінулым месяцы ў PNAS.

Вядучы аўтар Радамес Кардэра, які таксама з'яўляецца мікрабіёлагам універсітэта Джона Хопкінса, выкарыстаў інфрачырвоную камеру, каб зрабіць фотаздымкі грыбоў у лесе. Інфрачырвоныя камеры могуць візуалізаваць адносныя тэмпературы кожнага аб'екта на фатаграфіі, і Кардэра заўважыў нешта дзіўнае: грыбы здаваліся халаднейшымі, чым наваколле.

Раней навукоўцы заўважалі, што грыбы, як правіла, халадней, чым іх асяроддзе. Але Касадэваль сказаў, што ніколі не чуў пра гэтую з'яву, таму каманда вырашыла высветліць, ці распаўсюджваецца гэты эфект астуджэння на ўсе грыбы.

У дадатак да фатаграфавання лясных грыбоў, даследчыкі вырошчвалі і фатаграфавалі розныя віды грыбоў у лабараторыі і выявілі той жа эфект — грыбы былі халадней, чым наваколле. Гэта было нават у выпадку з культурай Cryomyces antarcticus, грыба, які расце ў Антарктыдзе.

Грыбы, здаецца, астываюць за кошт эвапатранспірацыі вады з іх паверхні, гэта значыць, па сутнасці, яны пацеюць. Успомніце, калі вы выходзіце з душа, сказаў Касадэвал Live Science. Калі вы пакрытыя вадой, вы адчуваеце холад, таму што частка вады з вашай скуры выпараецца, забіраючы з сабой цяпло.

Затым каманда стварыла свайго роду кандыцыянер, які працуе ад грыбоў. Яны паклалі грыбы — Agaricus bisporus, якія звычайна прадаюцца ў супермаркетах, у скрынку з пенаполістыролу з адтулінамі з кожнага боку. Вентылятар быў размешчаны па-за адной з адтулін, і яны змясцілі гэты "MycoCooler" у большы кантэйнер і ўключылі вентылятар, каб паветра цыркуляваў над грыбамі.

Праз 40 хвілін тэмпература паветра ў большым кантэйнеры ўпала прыкладна з 37 ℃ да 27 ℃. Грыбы знізілі тэмпературу праз выпаральнае астуджэнне, выкарыстоўваючы цяпло ў паветры для пераўтварэння вадкай вады ў газ.

Навукоўцы ўсё яшчэ не ўпэўненыя, чаму грыбы хочуць захоўваць прахалоду.

У сваім артыкуле аўтары мяркуюць, што гэта можа мець нейкае дачыненне да стварэння аптымальных умоў жыцця спораў, або гэта можа дапамагчы грыбам распаўсюджваць іх. Змяняючы тэмпературу, яны могуць выклікаць малюсенькія ветры, якія могуць разносіць споры вакол.

Таксама магчыма, што гэтая з'ява звязана з чымсьці зусім іншым. Напрыклад, эвапатранспірацыя таксама павялічвае вільготнасць, і калі яго спыталі, ці магчыма, што грыбы спрабуюць падтрымліваць вільгаць, а астуджэнне з'яўляецца проста пабочным прадуктам, Касадэваль адказаў, што гэта таксама магчыма.

Уплыў на чалавека

Разуменне прычыны гэтай з'явы можа дапамагчы нам зразумець, як грыбы ўзаемадзейнічаюць з навакольным асяроддзем і іншымі арганізмамі — у тым ліку з намі. Справа ў тым, што грыбковыя захворванні, паводле ацэнак, забіваюць больш за 1,5 мільёна чалавек у год, многія з іх людзі з аслабленым імунітэтам.

Аднак на дадзены момант людзі таксама маюць некаторую абарону ад грыбковых інфекцый, паколькі мы цеплакроўныя, і грыбы дрэнна растуць пры тэмпературы нашага цела, сказаў Касадэваль.

Але са змяненнем клімату грыбы могуць пачаць адаптавацца да больш высокіх тэмператур —  патэнцыйна дазваляючы ім лягчэй заражаць людзей. Калі мы зразумеем, чаму грыб можа аддаваць перавагу больш нізкім тэмпературам, гэта можа дапамагчы нам спыніць грыбковыя інфекцыі, сказаў Касадэваль.

Але да гэтага часу гэта новае адкрыццё, верагодна, ставіць больш пытанняў, чым адказаў. «Я думаю, што калі мы зможам зразумець, чаму — чаму яны хочуць быць трохі халадней, чым навакольнае асяроддзе?, мы шмат чаму навучымся» — сказаў Касадэваль.