Як вада тушыць агонь?

Яшчэ ў раннім узросце нас вучаць, што вада тушыць агонь. Гэты базавы аспект пажарнай бяспекі, які мы добра засвойваем і памятаем усё жыццё. Але вы ніколі не задумваліся, чаму ж вада тушыць агонь? Насамрэч, як паведамляе LiveScience, гэта можа працаваць крыху не так, як мы прывыклі думаць.

«Вада тушыць агонь галоўным чынам таму, што яна з'яўляецца сапраўды добрым цеплаадводам», — сказала Live Science Сара Макалістэр, эксперт па гарэнні і паводзінах пры пажары у Лабараторыі пажарных навук Місулы Лясной службы ЗША ў Мантане. «Яна сапраўды добра паглынае цяпло».

Але вы можаце быць здзіўлены, што вада не дзейнічае на само полымя. Для падтрымання агню патрэбныя тры рэчы: паліва, кісларод і крыніца цяпла. Замест таго, каб змагацца з агнём непасрэдна, вада дзейнічае на паліва. Вада насамрэч абцяжарвае гарэнне паліва — няхай гэта будзе драўніна, хмызняк або будынак — сказаў Live Science Майкл Голнер, эксперт па гарэнні з Каліфарнійскага ўніверсітэта ў Берклі.

Калі дровы гараць, сказаў Голнер, цяпло агню фактычна выпарае рэчывы ў драўніне, ператвараючы іх у газ, які потым распальвае агонь. Калі паліць дровы вадой, агонь павінен быць дастаткова гарачым, каб выпарыць і ваду, і дровы.

З-за высокай цеплаёмістасці вады для выпарэння вады патрабуецца шмат энергіі або цяпла, сказаў Голнер. Калі полымя марнуе сваю энергію на выпарэнне вады, у яго застаецца менш энергіі для нагрэву паліва. Калі вада паглынае цяпло, паліва астуджаецца. І калі полымя не можа нагрэць паліва настолькі, каб выпарыць яго, полымя не можа харчаваць само сябе. І яно рассеецца.

Гэта таксама вельмі эфектыўны спосаб стрымаць пажар — змочванне патэнцыйнага паліва, каб агонь не мог распаўсюдзіцца, дадаў Голнер. Гэта стратэгія спринклерных сістэм. Яны прадухіляюць далейшае распаўсюджванне агню, тым самым выйграючы час пажарных, каб дабрацца да месца.

Выпараная вада таксама з'яўляецца стратэгіяй пажаратушэння для асаблівых сцэнарыяў, сказаў Голнер. Напрыклад, разгледзім серверны пакой кампаніі — паліваць усе гэтыя кампутары вадой не лепшая ідэя. Такім чынам, у закрытых памяшканнях выкарыстоўваецца іншая стратэгія, каб паспрабаваць захаваць абсталяванне. Пры такім падыходзе, які называецца "вадзяны туман" у пакой трапляюць настолькі малыя кроплі, што яны больш падобныя да пару. «Такім чынам, вы можаце атрымаць столькі вадзяной пары, што яна выцясняе кісларод і астудзіць полымя», — сказаў Голнер.

Відавочна, што вада з'яўляецца эфектыўным сродкам пажаратушэння. Але бываюць сітуацыі, калі вада не з'яўляецца мэтазгоднай стратэгіяй, асабліва пры лясных пажарах, сказала Макалістэр. Пры гэтых масавых пажарах «нашмат цяжэй даставіць [дастатковую] колькасць вады туды, дзе яна патрэбна», — сказала яна.

Часцей за ўсё вада, якую вы бачыце, на лясных пажарах, прызначана не для іх тушэння, а для запаволення полымя. Даданне вады можа выйграць некаторы час для іншых метадаў пажаратушэння, «але гэта не спыніць яго», сказаў Голнер. «На зямлі павінны быць людзі, якія фізічна выдаляюць паліва і заглушаюць яго брудам, але гэта не тое, што вы можаце зрабіць, калі полымя дасягае 15 метраў у вышыню».